Tiền sản giật là một biến chứng thai kỳ nguy hiểm, chiếm tỷ lệ khoảng 2 - 10% trong toàn bộ thai kỳ. Dẫn đến các biến chứng như sinh non, thai lưu,… có thể ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của cả mẹ và bé. Từ năm 2011, WHO đã đưa ra các khuyến cáo dự báo và điều trị dự phòng bệnh lý tiền sản giật.
Tiền sản giật là gì?
Tiền sản giật (preeclampsia) là rối loạn chức năng nhiều cơ quan liên quan đến thai nghén, đặc trưng với sự xuất hiện triệu chứng tăng huyết áp và protein niệu hoặc các triệu chứng lâm sàng liên quan đến tổn thương nhiều cơ quan.
Ai cần được sàng lọc tiền sản giật?
Sàng lọc tiền sản giật nên được thực hiện thường quy vào quy trình quản lý thai, khám thai cho tất cả thai phụ
3.Thời điểm thực hiện xét nghiệm sàng lọc tiền sản giật?
Có 2 giai đoạn sàng lọc:
- Giai đoạn 1: từ 11 – 13 tuần 6 ngày
- Giai đoạn 2: 3 tháng giữa và 3 tháng cuối thai kỳ
Sàng lọc nên thực hiện sớm trong giai đoạn từ 11 – 13 tuần 6 ngày nhằm nhận diện nguy cơ tiền sản giật ở mẹ bầu.
Thai phụ có thể làm xét nghiệm sàng lọc tiền sản giật cùng thời điểm với xét nghiệm sàng lọc dị tật thai nhi Double-Test trên cùng một mẫu huyết thanh . Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng nồng độ PAPP-A trong Double test có thể liên quan đến nguy cơ cao mắc tiền sản giật.
Thai từ 11 -13 tuần 6 ngày
4.Các phương pháp sàng lọc tiền sản giật cần làm?
Xét nghiệm sàng lọc tiền sản giật là loại xét nghiệm không xâm lấn, do đó sẽ không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi.
Xét nghiệm máu đo nồng độ PIGF
Protein tiền sinh mạch máu PlGF là chất do nhau thai tiết ra, có liên quan tới việc điều hòa sự phát triển hệ thống mạch máu của bánh nhau cùng với chức năng nội mô của mẹ trong thai kỳ. PlGF thường tăng trong hai quý đầu, sau đó từ quý 3 của thai kỳ sẽ giảm dần.
Nếu có nguy cơ tiền sản giật, nồng độ PlGF trong máu của thai phụ sẽ giảm đáng kể trong suốt thai kỳ.
Lấy máu tĩnh mạch để đông trong ống serum, sau đó ly tâm tách huyết thanh càng sớm càng tốt.
Siêu âm thai
Siêu âm đường bụng, đo chiều dài đầu - mông, tính tuổi thai theo siêu âm, đo độ mờ da gáy, xác định hiện diện xương mũi. Thực hiện siêu âm Doppler động mạch tử cung, quan trọng nhất là đo trở kháng động mạch tử cung (tăng cao trong trường hợp tiền sản giật).
Đo huyết áp động mạch trung bình
Thực hiện việc đo huyết áp hai lần và lấy giá trị trung bình cho mỗi tay và cho cả hai tay (cách nhau 1 phút).
HA trung bình = (HA tâm thu – HA tâm trương)/3 + HA tâm trương
|
Tài liệu tham khảo:
https://kcb.vn/upload/2005611/20210723/huong_dan_chan_doan_dieu_tri_tha.pdf
Khoa Xét nghiệm
