Liên cầu khuẩn nhóm B (GBS) là một trong nhiều loại vi khuẩn thường trú được tìm thấy ở âm đạo hoặc trực tràng của người phụ nữ (20-40%).
Hầu hết phụ nữ mang thai bị nhiễm GBS không biểu hiện triệu chứng lâm sàng, tuy nhiên nó làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu, vỡ màng ối, viêm nội mạc tử cung, nhiễm trùng vết mổ, thai chết lưu và sinh non.
TẠI SAO NÊN XÉT NGHIỆM GBS TRƯỚC SINH?
GBS được xem là tác nhân hàng đầu gây nhiễm trùng sơ sinh như viêm phổi, nhiễm trùng huyết, viêm màng não. Mẹ nhiễm GBS có thể lây truyền cho trẻ sơ sinh trong quá trình chuyển dạ. Do đó, biết được tình trạng sản phụ có nhiễm GBS trước sinh hay không giúp bác sĩ đưa ra các quyết định điều trị nhằm làm giảm tỉ lệ lây nhiễm cho bé, đồng thời tăng cường theo dõi trẻ sau sinh để phát hiện sớm nhiễm trùng sơ sinh và điều trị kịp thời.
Mặc dù nhiễm trùng GBS có thể khiến em bé của bạn không khỏe, nhưng nếu được điều trị kịp thời, hầu hết các bé sẽ hồi phục hoàn toàn. Mặc dù vậy, trong số những trẻ sơ sinh bị nhiễm GBS khởi phát sớm, vẫn có một tỉ lệ nhỏ (5,2-7,4%) sẽ tử vong hoặc mắc phải các di chứng lâu dài nếu không được phát hiện sớm.
MẸ BẦU SẼ DỰ PHÒNG NHIỄM GBS CHO TRẺ SƠ SINH BẰNG CÁCH NÀO?
- Xét nghiệm GBS:
Thông thường, các bác sĩ sẽ tư vấn cho các mẹ bầu làm xét nghiệm tầm soát GBS trong khoảng thời gian mang thai từ 35 tuần đến 37 tuần 6 ngày (đơn thai), 32-34 tuần (đa thai), hoặc thai kỳ có dấu hiệu sinh non hoặc vỡ ối non và sau khi có được sự đồng thuận của thai phụ.
Mẫu xét nghiệm được lấy ở cùng đồ bên âm đạo và trực tràng bằng 1 que tăm bông nhỏ. Kết quả thường sẽ có sau khi lấy mẫu 1 tuần, trường hợp sinh non hoặc vỡ ối non sẽ có kết quả sớm hơn.
- Làm thế nào để bảo vệ mẹ và bé khi xét nghiệm GBS dương tính?
Khi kết quả xét nghiệm âm tính thì mẹ bầu hoàn toàn an tâm vì không bị nhiễm GBS. Tuy nhiên, khi kết quả xét nghiệm dương tính thì các mẹ bầu cũng đừng quá lo lắng vì bác sĩ sẽ điều trị kháng sinh cho những sản phụ bị nhiễm trùng tiểu do GBS và yêu cầu kháng sinh dự phòng trong quá trình chuyển dạ cho những trường hợp sau:
- Có xét nghiệm GBS trước sinh dương tính.
- Khi không có thông tin về tình trạng nhiễm GBS của sản phụ nhưng có vỡ ối hoặc chuyển dạ xảy ra trước 37 tuần thai kỳ hoặc tiền căn có con bị nhiễm trùng sơ sinh do GBS ở lần sinh trước.
- Em bé có mẹ nhiễm GBS sau sinh có nên bú mẹ hay không?
Bà mẹ nhiễm GBS được khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ như những bà mẹ khác. Cho con bú sữa mẹ đã được chứng minh không làm tăng nguy cơ nhiễm GBS.
- Em bé có mẹ nhiễm GBS sau sinh sẽ được theo dõi như thế nào?
Bé có mẹ nhiễm GBS khi sinh ra sẽ được tăng cường theo dõi để phát hiện sớm ngay khi trẻ có các dấu hiệu bất thường.
Các dấu hiệu bất thường mà bố mẹ cần theo dõi tại nhà cho đến khi trẻ được 3 tháng tuổi:
- Thở rên, thở co kéo hoặc tiếng thở ồn.
- Trẻ ngủ li bì hoặc kém đáp ứng.
- Quấy khóc liên tục.
- Trẻ trông yếu ớt hoặc giảm trương lực cơ bất thường.
- Không bú tốt hoặc không nuốt được.
- Sốt hoặc hạ thân nhiệt.
- Thay đổi màu da như da nổi bông.
- Nhịp tim hoặc nhịp thở nhanh hoặc chậm bất thường.
- Tại Bệnh Viện Sản Nhi tỉnh Kiên Giang, xét nghiệm GBS đã được đưa vào quy trình khám thai thường quy cho thai phụ 3 tháng cuối. Chúng tôi đã và đang áp dụng phương pháp xét nghiệm sinh học phân tử - GBS real time PCR hiện đại với nhiều ưu điểm:
- Chi phí hợp lý.
- Không đau.
- Thời gian trả kết quả ngắn và độ chính xác cao hơn so với phương pháp nuôi cấy truyền thống.
Nguồn: Sưu tầm - Cập nhật phát đồ BV Từ Dũ (BS. Đặng Thị Thuý Phương)
