CHIẾU TIA PLASMA LẠNH CHO VẾT MỔ, VẾT KHÂU TẦNG SINH MÔN VÀ CUỐNG RỐN TRẺ SƠ SINH

I. MỞ ĐẦU

Việc chăm sóc vết thương sau phẫu thuật lấy thai, các bệnh phụ khoa, vết khâu tầng sinh môn sau sinh và cuống rốn trẻ sơ sinh đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa nhiễm khuẩn, thúc đẩy quá trình lành thương và bảo vệ sức khỏe mẹ và bé.  Trong những năm gần đây, công nghệ plasma lạnh  đã được ứng dụng rộng rãi trong y học với tác dụng kháng khuẩn cao, không xâm lấn, an toàn và không gây đau, mang lại hiệu quả cao trong điều trị.         

II. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ PLASMA LẠNH

1. Định nghĩa plasma lạnh

Plasma lạnh là trạng thái tồn tại thứ 4 của vật chất, là một dạng khí ion hóa ở nhiệt độ thấp (< 40°C) chứa các hạt tích điện, electron, ion và các phân tử hoạt tính như ROS và RNS. Plasma lạnh không gây bỏng và có thể được sử dụng an toàn trên da và mô sống.

2. Cơ chế tác động sinh học:
- Diệt vi khuẩn, virus, nấm hiệu quả.
- Giảm đau, giảm sưng, giảm viêm, chống oxy hóa.
- Kích thích tái tạo mô và biểu mô, liền sẹo tốt.
- Không gây tổn thương mô lành.
- Không gây đau khi điều trị.

III. CHỈ ĐỊNH, CHỐNG CHỈ ĐỊNH

1. Chỉ định

- Phòng tránh nhiễm khuẩn cho vết thương mới.

- Điều trị vết thương lâu lành; vết thương nhiễm trùng; vết thương hoại tử…;

- Điều trị vết loét do tì đè (vùng gan bàn chân, vùng gót chân, vùng cùng cụt, vùng bả vai, vùng chẩm…);

- Điều trị vết thương mới có nguy cơ nhiễm trùng, lâu lành như: vết thương đụng dập nhiều, mất da rải rác, vết thương bẩn, vết thương phù nề….

- Điều trị vết thương trên người bệnh đái tháo đường, suy kiệt cơ thể...

- Điều trị vết thương do bỏng…;

2. Chống chỉ định

- Người bệnh đang sử dụng máy tạo nhịp tim hoặc máy khử rung tim;

- Người bệnh có chống chỉ định thay băng thông thường (đang có dấu hiệu suy hô hấp hoặc trụy tim mạch, sốc...);

- Vết thương vùng mắt (Trực tiếp vào nhãn cầu mắt).

IV. LIỆU TRÌNH VÀ CHU KỲ

- Máy phát tia plasma lạnh hỗ trợ điều trị liền thương đã được chứng nhận không xâm lấn, không ảnh hưởng đến tế bào khỏe mạnh của cơ thể và không gây phản ứng phụ.

- Diện tích tác động của tia Plasma lạnh lên vết thương ở cự li 0.5cm là 1cm2. Liều điều trị là 10-20s/1cm2

- Chu kỳ điều trị 1 ngày/1 lần sau thay băng. Tuy nhiên có thể sử dụng nhiều lần/ngày với thời gian cách 6 tiếng giữa 2 lần điều trị.

- Điều trị đến khi vết thương se khô, không chảy dịch và đóng vẩy thì có thể dừng.

V. ỨNG DỤNG

- Chăm sóc vết mổ thành bụng sau sinh mổ

- Chăm sóc các vết khâu sau phẫu thuật phụ khoa.

- Chăm sóc vết khâu tầng sinh môn sau sinh.

- Chăm sóc rốn cho bé sơ sinh.

- Điều trị các trường hợp nhiễm trùng vết mổ, nhiễm trùng tầng sinh môn.

- Chăm sóc các tổn thương sau chích rạch áp xe vú, áp xe tầng sinh môn

VI. HIỆU QUẢ

- Diệt khuẩn và phòng chống nhiễm khuẩn cho vết thương.

- Giảm đau tại mép vết thương.

- Giảm phù nề, giảm viêm cho vết thương.

- Giúp mép vết thương nhanh liền, ít co kéo, hạn chế tình trạng sẹo lồi.

- Hạn chế sử dụng chất sát khuẩn tại chỗ giúp mô hạt lên đều hơn, vết thương không bị sẫm mầu.

- Đối với các vết thương nhiễm trùng hoại tử giúp sớm liền hơn, rút ngắn thời gian điều trị.

- Đối với chăm sóc rốn cho trẻ sơ sinh, giúp cuống rốn teo sớm, mau rụng hạn chế tình trạng chồi rốn và nhiễm trùng rốn.

- Kỹ thuật an toàn, không biến chứng, không tác dụng phụ.

VII. CÁC BƯỚC THAO TÁC

- Bước 1: Chuẩn bị tư thế bệnh nhân và thầy thuốc, chuẩn bị dụng cụ thay băng

- Bước 2: Rửa tay, bộc lộ vết thương, đảm bảo thực hiện đúng quy trình thay băng

- Bước 3: Làm sạch vết thương bằng nước muối sinh lý. (Trường hợp có tổ chức hoại tử hay giả mạc thì phải cắt lọc và làm sạch)

- Bước 4: Bật công tắc nguồn, chọn chế độ điều trị của máy

- Bước 5: Sát khuẩn đầu phát tia bằng dung dịch cồn 70⁰.

- Bước 6: Đưa đầu chiếu vào vết thương theo trình tự vết thương sâu chiếu trước, vết thương nông chiếu sau, chiếu từ trong ra ngoài với: Cự ly chiếu ít thay đổi trong quá trình điều trị và tốc độ di chuyển đầu phát tia chậm.

- Bước 7: Băng vết thương và đưa người bệnh về giường.

- Bước 8: Sát khuẩn đầu phát tia bằng dung dịch cồn 70⁰. Thu dọn dụng cụ - rửa tay.

- Bước 9: Ghi chép hồ sơ.

VIII. KẾT LUẬN

Việc ứng dụng công nghệ chiếu tia Plasma lạnh trong chăm sóc vết mổ sau sinh, sau phẫu thuật các bệnh lý phụ khoa và cuống rốn trẻ sơ sinh đã mở ra một hướng đi mới trong lĩnh vực điều trị không xâm lấn, an toàn và hiệu quả. Với khả năng diệt khuẩn mạnh mẽ, giảm viêm, kích thích tái tạo mô và không gây đau, Plasma lạnh không chỉ giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng mà còn rút ngắn thời gian lành thương cho cả mẹ và bé, góp phần nâng cao chất lượng điều trị và bảo vệ sức khỏe toàn diện cho cả hai đối tượng này.

☞ Hiện tại Bệnh viện Sản – Nhi Kiên Giang đã và đang thực hiện kỹ thuật chiếu tia Plasma lạnh vết mổ thành bụng sau sinh mổ,  vết mổ sau phẫu thuật phụ khoa, vết khâu tầng sinh môn sau sinh và cuống rốn trẻ sơ sinh.